Thursday, November 6, 2008

Dydd Mawrth daeth y Mesur Cyflogaeth diweddaraf i ben ei daith gyda dadl ‘adrodd yn ol’ o’r pwyllgor a fu’n ei ystyried yn fanwl, ac yna dadl ‘trydydd darlleniad’.

Bydd dadl trydydd darlleniad fel arfer yn fyr, awr neu lai, a’r bwriad ydy rhoi cyfle i’r prif lefarwyr grynhoi eu dadleuon ac ateb pwyntiau cyffredinnol cyn y bleidlais derfynnol. Ond yn ystod y sesiwn adrodd yn ol gellir cyflwyno cymalau newydd a gwelliannau pellach.

Roedd criw o aelodau, yn bennaf o’r Campaign Group (criw croes y Blaid Lafur) wedi cyflwyno nifer sylweddol o gymalau newydd a’r Toriaid hefyd wedi cynnig ychydig o welliannau.

O ran y Toriaid roeddant eisiau cyfyngu ar allu undebau llafur i dorri allan aelodau o bleidiau gwleidyddol annerbynniol, hynny yw y BNP. Felly roedd eu gwelliant yn cynnig y byddai’n rhaid i rywun fod yn aelod o blaid o’r fath am flwyddyn gron cyn y gellid gweithredu yn eu herbyn. Yn amlwg gallai hyn olygu fod aelodau BNP yn medru bod yn aelodau hefyd o undeb llafur am fisoedd lawer yn lledaenu gwenwyn cyn eu diarddel. Rwy’n falch dweud y trechwyd y gwelliant yma.

Yn anffodus dyna hefyd oedd tynged yr unig gymal newydd a aeth i bleidlais. Roedd hwn yn mynnu bod cyflogwr yn rhoi manylion y gweithwyr i undeb llafur cyn pleidlais ar streic, hyn er mwyn hwyluso’r broses o gynnal balot. Wn i ddim paham fod y llywodraeth yn erbyn darpariaeth sydd yn edrych i mi ond yn synnwyr cyffredin. Ond felly y buodd hi gyda ffyddloniaid Llafur yn uno â’r Ceidwadwyr i drechu’r cymal o fwyafrif mawr iawn.

Cefais innau y cyfle i wneud araith fer yn olrhain hanes streic Friction Dynamex ac esbonio rhywfaint am ystrywiau’r cyflogwr. Roeddwn wedi gobeithio y byddai ein aelodau Llafur lleol (Ynys Mon a Conwy) felly yn cefnogi’r cymal newydd, ond nid felly y bu. Prin bod rhaid dweud fod ASau Plaid Cymru wedi ymuno a’r ychydig rai a oedd am geisio sicrhau pleidlais streic ar yr amodau tecaf posibl.


Roedd croeso cynnes heddiw ( dydd Iau ) i Huw Iranca Davies AS yn ei swydd newydd yn DEFRA. Cefais innau’r cyfle i’w holi ynglyn â’r ddiffygion yn y gwasanaeth band eang mewn ardaloedd gwledig.

Yn anffodus fe ddechreuodd y gweinidog drwy gyfeirio at ‘not spots’. Dyma’r term a ddefnyddir gan BT ac eraill am ardaloedd ble nad oes gwasanaeth e.e.

Fi ‘Paham nad oes gwasanaeth band eang yn Rhiwlas?’

Nhw ‘O …wel … ‘not spot’ ydy o.’

Tydi hyn yn esbonio dim, yn esgusodi dim nac yn gaddo dim wrth gwrs. Ond mae o’n ateb bach handi mewn cyfyngder ’ntydi. Rwy’n falch fod y gweinidog newydd, ar fy nghais i, wedi gaddo ei ddileu o’i eirfa. Ond wn i ddim a gawn ni wasanaeth band eang fymrun yn gynt er hynny cofiwch.


Nes ymlaen, yn y sesiwn trafod busnes y Ty at yr wythnos nesaf, gofynnais i Harriett Harman Arweinydd y Ty am ddadl ar y gyfradd TAW ar drwsio tai. Cwestiwn digon rhesymol. Ond ateb Hattie oedd dweud mai cyfrifoldeb y Canghellor ydy TAW.

Rhywsut, rhywfodd, wn i ddim sut, roeddwn i wedi dyfalu hynny eisoes. Mae’n hysbys mai gwaith Arweinydd y Ty ar brydiau ydy osgoi rhoi ateb. Er hynny byddwn wedi disgwyl rhyw ychydig mwy o greadigrwydd ganddi.

No comments: